HEEMKUNDEKRING
OP DE BEEK
PRINSENBEEK
Beeldbank Bibliotheek
|
|
HEEMKUNDEKRING
|
|
|
|
|
Klik op deze tekst voor een 100% weergave van bovenstaande afbeelding |
|
| Boeknummer | : | 00269 |
|---|---|---|
| Titel | : | Hage, Werkgroep Haagse Beemden |
| Auteur(s) | : | |
| Verschijningsjaar | : | 1979 |
| Beschrijving | : | Hage, Werkgroep Haagse Beemden nr 26. november 1979 Geschiedenis van Princenhage en Prinsenbeek VOORWOORD De geschiedenis van een kleine gemeenschap is zo interessant omdat ze voor iedereen te overzien is. We volgen het wel en wee van een gemeenschap, die leefde zoals we nog leven, namelijk met hun kleine en grote zorgen, hun vreugde en hun verdriet en de wetenschap dat men elkaar kende en kent. Het huidige Prinsenbeek en Breda-west vormden tot 1942 de gemeente Princenhage. Tot 1795 was het ruim vier en een halve eeuw de Heerlijkheid Hage geweest. Ook in de eeuwen daarvoor - en we zijn dan al in de Middel- eeuwen aangeland - woonden er mensen in dit gebied. Zo tussen de achtste en tiende eeuw blijkt de permanente bewoning van dit gebied begonnen te zijn. Dat betekent een ononderbroken bewoning van ongeveer tien a twaalf eeuwen. Alleszins de moeite waard om dat eens wat nader te bekijken. De vele eeuwen, die we kennen als prehistorie, Romeinse tijd en vroege middeleeuwen, kunnen alleen maar onderzocht worden via de archeologie, of anders gezegd vondsten uit opgravingen. Deze zijn voor ons gebied zeer schaars en tot nog toe toevalsvondsten, waaruit we moeilijk een verhaal kunnen opbouwen. We zullen vermelden wat er gevonden is, maar veel meer kunnen we daar ook niet over vertellen. De geschiedenis van Princenhage-Prinsenbeek (zoals we dit gehele gebied al jaren noemen) is vooral belangrijk voor hen, die op bepaalde onderdelen nader willen ingaan. In feite doet U, als lezer van Hage, dat al jaren, zodat we meenden dat een dergelijke leiddraad ook in onze uitgaven van Hage meer dan noodzakelijk was, ja zelfs onontbeerlijk is. In het tijdschrift Hage, dat nu in haar negende jaargang met dit nummer aan haar vijf- en twintigste uitgave toe is, meenden we met deze geschiedenis van Princenhage-Prinsenbeek te moeten beginnen, omdat we dan in de volgende vier nummers (dus ook de gehele tiende jaargang), de geschiedenis kunnen afronden. In elk deel zullen we een bepaalde periode behandelen. Als titel voor de gehele reeks hebben wc gekozen voor de tot nog toe gebezigde ondertiteling van alle Hage-nummers: GESCHIEDENIS van PRINCENHAGE en PRINSENBEEK. Zoals gezegd hebben we de geschiedenis in vijf stukken verdeeld. Wij zullen telkens een uiteenzetting geven van de gebruikte begrippen om U duidelijk te maken waar we het over hebben. Toch moeten wij U nog voor een belangrijke zaak waarschuwen. Probeer de geschiedenis te begrijpen vanuit de standpunten en normen van de mensen uit de tijd, waarover we het hebben, of welke U bestudeert. Ga niet van onze hedendaagse begrippenwereld uit, maar van de hunne! Een tweetal voorbeelden zal U duidelijk maken wat we bedoelen: - In de middeleeuwen bestond er geen 'staat' in de vorm van een onpersoonlijk begrip dat steunt op de loyaliteit van de onderdanen, ongeacht wie de staat bestuurde. Men diende een vorst, een hertog, een heer, de schout! - In de tijd van reformatie lijkt het alsof de Hervormde bestuurders de andersdenkende bevolking alleen maar 'gebruiken' als b.v. een expoloitatie van een kolonie, maar zij waren dikwijls sterk bewogen met het ongeluk van de mensen die de ware religie niet kenden. We zullen er in de diverse tijdperken dieper op ingaan. Alvorens daar mee te beginnen, willen we eerst iets zeggen over de schrijfwijzen van de diverse namen. Bij een dergelijk uitgebreid overzicht van de geschiedenis van Princenhage - Prinsenbeek komen vanzelfsprekend honderden namen ter sprake. Vooral in de middeleeuwen was zowel de naamsopbouw als de schrijfwijze dikwijls zeer verschillend. Ons begrip van een of meerdere voornamen en één achter- of familienaam kenden zij niet. De gewone mensen hadden slechts één voor- of doopnaam. Ter verdere aanduiding kwam dan de naam van de vader, grootvader enz. met daarachter het achtervoegsel -sone, of -dochter. Toch waren er al ver schillende families, die een eigen 'familienaam' hadden en deze familienamen werden meestal ook gebruikt. Ter vereenvoudiging van een en ander., en vooral omwille van de leesbaarheid, hebben we daarom alle namen volgens ons hedendaags gebruik aangepast. Echter niet zo, dat de naam van de desbetreffende persoon onherkenbaar zou zijn in een oude akte. Er zijn dus geen andere namen ontstaan, maar enkel en alleen vereenvoudigingen toegepast. Veel voorkomende en gebruikte literatuur geven we hierbij in een overzicht. In de notities,aanduidingen voor de titels van de boeken en schrijvers, afgekort gebruikt. STICHTING WERKGROEP HAAGSE BEEMDEN Al heel wat jaren hebben een aantal mensen zich intensief beziggehouden met de bestudering van de geschiedenis van Princenhage en Prinsenbeek. De resultaten daarvan hebben we gepubliceerd in het drie maal per jaar verschijnende boekje 'HAGE', met als ondertiteling die onderwerpen welke dan behandeld worden. Deze zes delen: de nummers 25 tot en met 30 gaan in haar geheel over de geschiedenis van Princenhage - Prinsenbeek. We hebben daarbij de volgende onderverdeling gemaakt: Hage 25 Nederzettingsvormen in Princenhage - Prinsenbeek Hage 26 Hage in de prehistorie en Middeleeuwen tot 1328 Hage 27 Hage als Heerlijkheid in het Hertogdom van Brabant: 1328 - 1647 Hage 28 Hage als dorp in het generaliteitsland Brabant: 1648 - 1794 Hage 29 De gemeente Princenhage 1795 - heden Hage 30 Prinsenbeek en Breda-west 1942 - heden We kunnen U nu alvast ook toezeggen dat de eerste nummers van de elfde jaargang alle (teruggevonden) oorkonden van en over Hage vanaf 1198 tot 1498, of anders gezegd 'DRIE EEUWEN' oorkonden uit Hage, gepubliceerd zullen worden. Vooral bij bestudering van de geschiedenis van de Heerlijkheid binnen het Hertogdom Brabant zijn deze oorkonden van onschatbare betekenis. |
| Medium | : | Tijdschrift |
| Taal | : | Nederlands |
| Uitgever | : | Drukkerij Perfect Prinsenbeek |
| Aantal pagina's | : | 104 |